Θεοφάνους Κεραμέως
Ὁμιλία ΙΔ-Κυριακή πρός τῆς Χριστοῦ γεννήσεως.
Εἰς τό «Βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ Υἱοῦ Δαβίδ»
(J.-P. Migne Patrologia Graeca, t. 132, 332Β-344Β)
Τοῦ μὲν αἰσθητοῦ ἡλίου τοῦ ὁρίζοντος ὑπερτέλλοντος, αἱ ἀστραῖαι ἀγλαΐαι καλύπτονται τοῖς μείζοσι στενοχωρούμναι σελαγίσμασι · τοῦ δὲ Ἡλίου τῆς δικαιοσύνης, ὡς ἐξ ἀνατολῆς τῆς Παρθενικῆς νηδύος ἀνίσχοντος, ὁ τῶν πατέρων κατάλογος, ὥσπερ ἀστέρων χορός, προλάμπει νοηταῖς μαρμαρυγαῖς φρυκτωρούμενος Ἐπεὶ οὖν ὁ ἱερός Ματθαῖος τοῦ κατ’ αὐτόν Εὐαγγελίου ἀρχόμενος σήμερον, ὡς ἐν ὅρμῳ τινί τούτους ἠρίθμησε · φέρε τόν τῆς γενεαλογίας σκοπόν ἐξετάσωμεν. Πρῶτος μὲν γὰρ οὗτος τῶν ἂλλων εὐαγγελιστῶν μετὰ ὀκταετῆ χρόνον τῆς τοῦ Χριστοῦ ἀναλήψεως, Ἑβραϊστί τό εὐαγγέλιον συνεγράψατο τοῖς ἐξ Ἰουδαίων πιστεύσασι. πνευματοκινήτως τοῦτο ποιῶν. Ἐπειδὴ γὰρ ἡ πᾶσα τοῦ Εὐαγγελίου περιοχὴ τοῦτο ἡμῖν ὑποτίθησι πρός τὴν ὀγδόην βλέπειν τὴν μέλλουσαν ἐκείνην κατάστασιν, εἰκότως ὄγδοον ὁ Ἀπόστολος διελθὼν χρόνον, ἀφ’ οὐ τάς θείας ἐλλάμψεις ἐν τῇ Σιὼν ὑπεδέξατο, οὕτω τῆς συγγραφῆς ἐθαρρησεν ἅψασθαι. Διό καὶ πρός Ἰουδαίους γράφων τό σύνηθες αὐτοῖς, καὶ τετριμμένον ἔθος τιμᾶ ἀπό γενεαλογίας ἀρχόμενος. Καί Μωϋσῆς τά περί κτίσεως κόσμου, καὶ πλάσεως ἀνθρώπου θεολόγων < Βίβλος γενέσεως οὐρανοῦ καί γῆς» καί « Βίβλος γενέσεως ἀνθρώπου» φησι. Καί οὗτος οὖν ὁ εὐαγγελιστὴς γενεῶν ποιούμενος ἀπαρίθμησιν, ὀνομάζει τό βιβλίον, Βίβλος γενέσεως, ὡς ἂν τὶς εἴποι Βίβλος γενεαλογίας. "Ὅτου δὲ χάριν ἀπό Ἀβραὰμ ἤρξατο, βραχυλογήσας ἔρω γέγονεν Ἀβραὰμ ἄρχῃ τῶν δύο λαῶν πιστεύσας μὲν ἐν ἀκροβυστεία, μείνας δὲ πιστός καὶ μετὰ τὴν περιτομήν. Ἀλλὰ καί τοὺς θείους χρησμοὺς αὐτός ἐδέδεκτο τῆς κλήσεως τῶν ἐθνῶν, καὶ τῆς τοῦ Λόγου σαρκώσεως, ἐν γὰρ τῷ σπέρματί σου, φησὶ πρός αὐτόν ὁ θεός, εὐλογηθήσονται πάντα τὰ ἔθνη. Διὰ τὶ δὲ τόν Δαβὶδ τοῦ Ἀβραάμ ἔταξε πρότερον ; Ἦν γὰρ ἀκολουθέστερον ἴσως εἰπεῖν, « Βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ Υἱοῦ Ἀβραάμ, υἱοῦ Δαβίδ.» ἤτην μὲν ἄμφω προφῆται, καὶ θεοπάτορες · βασιλεὺς δὲ κατεξαίρετον ὁ Δαβὶδ* προτιμᾷ τό χρῖσμα, καί τό ἀξίωμα. Ἀρρένων δὲ τὴν γενεαλογίαν ποιεῖ Μωσαϊκῷ ἔθει κἄν τοὺτῳ στοιχῶν ἐπειδὴ γὰρ παρακολούθημα τοῦ ἀνδρός ἡ γυνή, κεφαλὴ δὲ αὐτῆς ὁ ἀνήρ, τοῦ κρείττονος οὖν ποιεῖ τόν κατάλογον.
Φιλοπευστήσει δὲ τὶς ἐπαπορῶν, πῶς τὴν μὲν ἁγίαν Σάρραν, καὶ τὴν Ρεβέκκαν παρέδραμεν ἥκιστα μνημονεύσας αὐτῶν, ἀλλ’ οὐδὲ τῆς Λείας, ἡ τῆς Ῥαχήλ, ἤ τινος ἄλλης ἐπιδόξου γυναικὸς · τεσσάρων δὲ μόνων ἐμνημόνευσε γυναικῶν, δύο μὲν ἐθνικῶν δύο δ’ ἐχουσῶν τόν βίον ὑπεύθυνον. Μιγνύει γάρ τῷ καταλόγῳ τὴν ἐθνικήν Θάμαρ, καί τὴν πόρνην Ῥιχά, ἥτις καί 'Ραάβ διωνύμως ἐκέκλητο, καὶ τὴν Μωαβὶτιδα 'Ρούθ, καί τὴν συνοῖκον Οὐρίου Βηρσαβεέ. Τὶς δὲ οὐκ οἶδε τῶν ἐντυγχανόντων ταῖς ἱεραῖς Βὶβλοις, ὡς ἡ Θάμαρ μὲν καί ἡ 'Ρούθ ἐκ τῶν ἐθνικῶν εἰσήχθησαν εἰς τὴν Ἰουδαϊκὴν φυλὴν ; Ῥαὰβ κασσωρίς ἦν, καί μαχλῶσα ἐν Ἱεριχῷ παρὰ τῇ πύλῃ τῆς πόλεως ἔχουσα τῆς ἀσέλγειας τό ἐργαστήριον τοῖς βουλομένοις πιπράσκουσα ἑαυτήν. Βηρσαβεὲ δὲ ἦν μὲν ἀνρδός ἀρίστου γυνή, ἀλλά γέγονε Δαβὶδ τῶν αὐτῆς γάμων κλοπεὺς καὶ τοῦ Οὐῥίου σφαγεύς, καί γονῆς ἀθεμίτου σπορεὺς ὁ προφήτης, οἴμοι, καί βασιλεύς. Τῶν μὲν οὖν ἐθνικῶν γυναικῶν ἐποιήσατο μνήμην, ἐπειδὴ τό γεννηθὲν ἡμῖν παιδίον, καὶ δοθὲν ὁ Ἐμμανουὴλ οὐ μόνον τοὺς ἐξ Ἰσραήλ, ἀλλὰ καί τοὺς ἐξ ἐθνῶν εἴσω τῆς ἰδίας αὐλῆς εἰσῳκίσατο. Ὀνόμαζει δὲ καί τάς βίον σχούσας ἐπίμωμον, ἵνα φρίξῃς τὴν τοῦ Δεσπότου ταπείνωσιν, ὅτι καὶ ἀπό μαχλάδων, καί μοιχαλίδων γενεαλογεῖσθαι καταδέχεται διὰ σέ. Συστέλλει δὲ σοὶ καὶ ἀπό τούτων τό φύσημα, ἵν', εἴπερ εὐπατρίδης τυγχάνεις, καί εὐγενὴς τόν ἀνδριάντα, καί τόν πηλόν τόν τοῦ σώματος, μὴ μεγάλη ὀφρὺν κατὰ τῶν δυσγενοῦς λαχόντων γενέσεως ἀνασπᾶς, ὀρῶν τόν Δεσπότην ἐκ τοιούτων γενεαλογούμενον. Τάχα δὲ καὶ Θάμαρ, καί Ρούθ, καί ἡ συζυγία ταῖν ἄλλαιν δυοῖν τῶν μελλόντων ἦσαν εἰκόνες, καί προμηνύματα τὴν γὰρ ἐξ ἐθνῶν ἐκκλησίαν ἀριδήλως εἰκονίζον, καί ὅπως, φέρε, δὴ διατρανίσωμεν ἐκ τῶν αἰσθητῶν εἰς τάς περί τούτων ἐννοίας χειραγωγούμενοι. Ἀλλὰ πρότερον συντεμῶν τῷ λόγῳ, ὡς ἂν υἱός τε ὧ τὴν πρώτην ἱστορίαν δι’ ὀλίγων ἐπιδραμοῦμαι. Εἶτα τό δι’ αὐτῆς σαφηνίσω δηλούμενον· Ἔσται γὰρ τοῖς μὲν ἀγνοοῦσι διδασκαλία, τοῖς δὲ εἰδόσιν ὑπόμνησις.
Ἄρτι τοῦ σώφρονος Ἰωσὴφ ἀπό συγγόνων ἀπεμπωληθέντος, καί ἀπαχθέντος εἰς Αἴγυπτον, ἄγεται ἑαυτῷ Ἰούδας γύναιον ἐκ τῶν Χαναναίων, Σαββά ταύτης τό ὄνομα· ἐξ ἧς υἱοί αὐτῷ τίκτονται τρεῖς, ὁ Ἧρ, ὁ Αὐνάν καὶ ὁ Σαλώμ. Τῷ δὴ πρώτῳ υἱῷ δίδωσι ὁ πατὴρ γυναῖκα τὴν Θάμαρ, καὶ αὐτὴν οὖσαν ἐκ τῶν ἀλλοφύλων, καλήν τε οὖσαν τὴν ὥραν, καὶ κάλλει πασῶν διαφέρουσαν κατ’ αὐτήν. Ἀλλ’ ὁ λαβὼν αὐτὴν Ἧρ πονηρὸς ὀφθείς εἰς θεόν, τελευτᾷ τόν βίον ἄπαις, ἄωρος, τοῦ κάλλους τῆς κόρης μικρόν ἀπονάμενος. Κατὰ δὲ τι ἔθος τότε κρατοῦν, εἰσάγεται πρός τὰ λέκτρα τῆς μείρακος Ἀϋνᾶν ὁ τοῦ τελευτήσαντος δεύτερος ἀναστῆσαι σπέρμα τῷ ἀδελφῷ. Ὃς δὴ λογισάμενος, ὡς εἰ τέκοι Θάμαρ ἐκ τῶν ὠδίνων τό κάλλος αὐτῆς μαρανθήσεται, καί τοῦ προτὲρου ἀνρδός τό τεχθὲν λογισθήσεται, βουλὴν σκέπτεται πονηράν. Ἀλλὰ πῶς σεμνολογήσω τό ἄσεμνον;
ΙΙλήν ὅτι καί ἡ ἁγία Γραφὴ οὐκ ἐπαισχύνεται τοῦτο εἰπεῖν, ὡς τὰ μὲν τῆς ἡδονῆς ἀπετέλει ὁ βδελυρός, οὐ μὴν δὲ παρεῖχε ταῖς αὔλαξι τῆς μήτρας ἐκεῖνο, δι’ οὗ ἐνεργεῖται ἡ σύλληψις. Μυσάττεται οὖν τοῦτον ἡ μισοπόνηρος δίκη, καί τελευτᾷ καί αὐτός. Οὕτως ἡ Θάμαρ ὑποπεσοῦσα χηρεία διπλὴ καί ὡς ἐν ὀνείροις τοῖς γάμοις πελάσασα, καί ἀνρδός, καί παιδός ἀμοιρήσασα, εἰς τόν τρίτον παῖδα Σηλὼμ ὄντα μειράκιον μικρόν κομιδῇ τόν ὀφθαλμόν ἐναπήρειδε, καραδοκοῦσα τοῦτον λαβεῖν, οὐχ ἡδονῆς ἐρῶσα, ἀλλ’ ἐκ τοῦ Ἀβραμιαίου σπέρματος γλιχομένη τεκεῖν. Ἀλλ’ ὁ Ἰούδας ὑποτοπάσας, ὅπερ οὐκ ἦν, ἐξ αἰτίας τῆς Θάμαρ ἀώρως οὗτος τοὺς παῖδας ἀποθανεῖν, καί δείσας μή καί τόν τρίτον ζημιωθῇ, ἔγνω ψευδέσιν ἐπαγγελίαις τὴν Θάμαρ παραγκωνίσασθαι, καὶ τέως ἀνελθεῖν αὐτὴν ἐπέτρεψεν ἐν τῇ κώμη, ἐν ἧ κατώκουν οἱ φύντες αὐτήν, καὶ ἀποκλαίεσθαι τὴν χηρείαν, ἕως ὁ Σηλὼμ ἀνδρυνθῇ. Ἐγένετο ταῦτα καὶ ἡ μὲν μελανειμονοῦσα οἴκοι ἐπένθει, καὶ ὁ χρόνος παρετάθη, καὶ Σηλωμ ἠδρύνθη, καὶ ὁ γάμος ἦν οὐδαμοῦ. Ἔγνω οὖν ἡ Θάμαρ φενακισθεῖσα, καί βουλὴν βουλεύεται πονηρία πρέπουσαν γυναικός, κατὰ τοὺς δεινοὺς τὰ πολεμικά, οἱ τὴν κατὰ στόμα παράταξιν τῶν πλεονεκτούντων κατὰ τὴν δὺναμιν δυσανταγώνιστον ὁρῶντες, λόχοις καί ἐνέδραις κατατρατηγοῦσι τό ἀντικείμενον · οὕτως ἡ Θάμαρ ἔγνω τοῦ ἀντιπατήσαι τόν ἀπατήσαντα, καὶ τοῦ τεχνάσματος οὐ διήμαρτε, καί ὅπως, ἤδη λεχθήσεται. Ἐτεθνήκει Σάββα ἡ τοῦ Ἰούδα γυνή. Καιρός ἦν τῆς τῶν προβάτων κουρᾶς, ἔδει δὲ τόν Ἰούδαν δι’ ἐκείνης τῆς κώμης διελθεῖν εἰς τά ποίμνια. Τοῦτο ἡ Θάμαρ ὡς ἤσθετο, ἀπεδύσατο τά πενθικά, ἐνεδύσατο τὰ νυμφικά, ἐπλάσατο ἤθη ἑταιρικά, μετήμοιψεν ἑαυτὴν εἰς τὰ πορνικά, προσέθηκε κάλλη κομμωτικά, καί ἐπὶ τῆς λεωφόρου καθίσασα, ἐκαραδόκει τοῦ πενθεροῦ τὴν διέλευσιν. Ἤδη δὲ κλινούσης ἡμέρα; ἴεται Ἰούδας, καί μετ' αὐτοῦ οἰκέτης ποιμήν. Εἴρας ὁ ποιμὴν ἐκαλεῖτο, εἴτι ὑμῖν καὶ τούτου τοῦ ὀνόματος μέλει.Ὡς οὖν ἡ Θάμαρ εἶδεν αὐτοὺς πλησιάσαντας, τοῦ δράματος ἄρχεται, τοσαῦτα πλαττομένη, ὅσα αἱ δι' ἀκολασίας ὑπερβολὴν ἀποξύσασαι τοῦ προσώπου πᾶσαν αἰδῶ, νεύμασι καί καγχάσμασι, καί λυγὶσμασι τόν κηδεστὴν εἰς πόθον ὑφανάπτουσα. Ἀνακαλύπτουσα μὲν ἐπ’ ὀλίγον τό θέριστρον, ὅσον τό κάλλος ἐνδείξασθαι, εἶτα κρύπτουσα τὴν μορφὴν ὁμοῦ τε λανθάνουσα τὶς εἴη, καὶ ὑποκνίζουσα τῶν ὁρώντων τόν ἔρωτᾳ. Ἀλλ’ ἵνα μὴ ἐμβραδύνωτουτοισί τοῖς λόγοις, ἐπιτέμνω τόν λόγον. Ἁλίσκεται οὖν τῷ κάλλει ὁ βέλτιστος Ἰούδας, καί νομίσας μίαν εἶναι τῶν τάς ἥδονας πωλουσῶν χρῆται τῷ οἰκέτῃ προαγωγῷ, καί μηνύει ὑποδέξασθαι αὐτόν ἐν τῇ νυκτί ἐπαγγειλάμενος αὐτὴ πέμψειν ἔριφον. Ἡ δὲ ἁρπάζει τό ῥῆμα περιχαρῶς. Ἐπεὶ δὲ ἡ νὺξ αὐτοὺς ἐκοινώσατο, καί εἴσω δύκτιων ἡ Θάμαρ εἶχε τό θήρευμα κολακείαις αὐτόν ὑποχαυνώσασα, καὶ αὔθις τοῖς ἀκκισμοῖς ἀναφλέξασα ἐνέχυρα ζητεῖ τῆς τοῦ ἐρίφου ἀποστολῆς τὴν ράβδον, καὶ τόν ὁρμίσκον, καί δακτύλιον.Ὁ δὲ τοῖς ἱμέροις αὐτῆς γεγονὼς ὅλως ἐξίτηλος ἀποζώννυται τὴν ζώνην, εὐθὺς ῥίπτει τὴν ράβδον, γοργὼς δίδωσι πρός τούτοις καί τόν δακτὺλιον, καί τό ἐντεῦθεν τὰ νυκτός ἔργα σιγήσομια, τοσοῦτον εἰπών, ὡς ἀμφοτέρων αἱ κλήσεις διήμειψαν τάς ἀρχάς, καί γέγονεν ἡ Θάμαρ δάμαρ, καί ὁ κηδεστὴς ἐραστής. Ὄρθρου δὲ γενομένου ἀναθρώσκειτὴς εὐνῆς ὁ Ἰούδας, καί κλέπτει φυγῇ τὴν σιγήν, ἵνα τό πραχθὲν τῷ σκότει διαλάθῃ. Ἔγνω οὖν ἡ Θάμαρ κυοφορήσασα τὴν καταβολήν. Ἡμέρας δὲ σκιδναμένης ώχετο οἴκαδε, ὡς ἄθλια νίκης φέρουσα τὰ ἐνέχυρα. Καιρός οὐ παρῆλθε συχνός καί ὠγκοῦτο αὐτῆς ἡ γαστὴρ καὶ ἤλεγχε τό γεγονός ἡ νηδὺς, καί διαβάλλεται πρός Ἰούδαν, ὡς εἴη ἄρα πεπορνευκυῖα · ἐπιψηφίζεται οὖν θάνατον κατ’ αὐτῆς. Ἡ δὲ ἀγομένη πρός τὴν σφαγήν, τὰ ἐνέχυρα πέμπει τῷ Ἰούδα τῷ κηδεστῇ, ὡς ἂν ἐξ αὐτῶν ὁ πεπορνευκὼς μετ’ αὐτῆς γνωρισθῇ. Ὁ δὲ τῇ θέᾳ καταπλαγείς ἔγνω δικαίως φενακισθείς καὶ γίνεται δικαστὴς Δεδικαίωται γάρ, φησί, Θάμαρ, ἔγω δὲ κατακέκριμαι μὴ δοὺς αὐτὴ τόν υἱόν μου Σιλώμ. Καί οὕτως ἡ Θάμαρ ἐκ μιᾶς ὠδῖνος τόν Φαρὲς τίκτει, καί τόν Ζαρᾶ.
Φανερόν μὲν οὖν, ὡς τὴν ἐξ ἐθνῶν ἐκκλησίαν εἰκόνιζεν. Τὰ γὰρ ἔθνη τὰ μὲν ἀθεΐαν, τὰ δὲ πολυθεΐαν νοσήσαντα, καί τό σπέρμα τῆς πίστεως, καί τῆς κατ' αὐτὴν δικαιοσύνης εἰς τὴν γῆν τῆς πλάνης, καί τῶν παθῶν ἐκχέαντα Ἰἔμεινεν ἀνήροτα. Ἐπεὶ μηδένα καρπόν ἐξ αὐτῶν ἡ Ἐκκλησία ἐκίσσησεν, ἁρπάζει τὸν ἐκ τοῦ Ἰούδα καρπόν · νοεῖς δὲ πάντως τόν ἐκ τῆς Ἰούδα φυλῆς ἀνατείλαντα Κύριον. Ἀκούοντες δέ, ὡς Ἰούδας εἰς τὰ πρόβατα πορευόμενος τῇ Θάμαρ κατὰ πάροδον ἐκοινώνησεν, οὐ ξενιζώμεθα, ἐντεῦθεν γὰρ μᾶλλον συναίρεται τό ἀκόλουθον καί γὰρ ὁ ἐξ Ἰούδα Χριστός προηγουμένως μὲν εἰς τὰ πρόβατα ἀπεστάλη οἴκου Ἰσραήλ, ὡς ἐκεῖνός φησιν, ἔνηργήθη δὲ κατὰ πάροδον ἡ σωτηρία τοῖς ἔθνεσιν. Ὁρᾷς πῶς ἡ θεωρία τῇ ἱστορίᾳ συμφθέγγεται; Λαμβάνει οὖν ἡ Ἐκκλησία, ὡς μὲν δακτύλιον τόν ἀρραβωνα τῆς πίστεως, καί τῆς συγκεχωσμένης εἰκόνος τὴν ἐπανάληψιν, ἥν δηλοῖ ἡ ἐν τῇ σφενδόνῃ γλυφή, καί τὴν ζώνην τὴν περιζωννύουσαν αὐτὴν τὴν δύναμιν τοῦ Εὐαγγελίου τῆς χάριτος, καί τὴν ράβδον, φημὶ δὴ τόν σταυρόν, δι’ οὗ ἐν τῇ στάσει τῆς πίστεως στηριζόμεθα, καὶ τοὺς ὑλακτῶντας ἡμᾶς κύνας ἐκτρεπόμεθα, καί τίκτει δύο παῖδας ἐν μιᾷ τῆς ψυχῆς νηδύϊ τὴν ὀρθήν πίστιν, καί τὴν τῶν ἀγαθῶν ἔργων συνείδησιν.
Εἰ δὲ δεῖ μεταβαλεῖν τὴν ἱστορίαν, καί εἰς ἠθικήν θεωρίαν, τοῦτο σαφῶς διδασκόμεθα, ὡς ἡ ὡραία Θάμαρ ἐκείνη, ἐπειδὴ πικρασμός ἑρμηνεύεται, σημαίνει τὴν ἡδονήν τὴν ὥραιαν εἰς ὄρασιν, καί ἠδεῖν εἰς βρῶσιν, πικρὰν δὲ τὴν ὕστερον ἀνάδοσιν ἔχουσαν, μέλι γὰρ ἀποστάζει ἀπό τῶν τῆς κακίας χειλέων εἰς πικρίαν καταλῆγον χολῆς. Αὔτη γοῦν ἡ ἡδονὴ εἰσποιουμένη πρότερον τό ἐν ἡμῖν ἐπιθυμητικόν καί θυμοειδές, τὰ ὑπ’ ἐξουσία τοῦ λογικοῦ, καὶ ὥσπερ συνοικοῦσα τούτοις, ὥσπερ τῷ Ἧρ ἡ Θάμαρ, καί τῷ Ἀυνᾶν θανατοί, καί θάπτει ταῦτα εἰς ἀλογίαν μετάγουσα. Εἶτα κατ’ αὐτοῦ τοῦ νοός στρατεύεται, καὶ ὑποσαίνουσα τῷ νὸθῳ κάλλει χρήτιαι τῷ οἰκέτῃ, ὡς μαστροπῷ. Εἴη δ’ ἂν τοῦ νοός οἰκέτης ἡ αἲσθησις, δι’ ἧς τῇ ἁμαρτίᾳ συμπλέκεται, προδοὺς πρὸτερον τὴν ράβδον, καὶ τὴν ζώνην, καί τόν δακτύλιον, ἅπερ παρ' ἡμῶν κακία ζητεῖ· δουλαγωγεῖ γὰρ ἡμᾶς, ὡς βούλεται, τούτων γυμνώσασα. Ἡ μὲν οὖν ζώνη ἐπειδὴ συσφίγγει τὴν ὀσφύν, καὶ ἀναστέλλει διαρέοντα τόν χιτῶνα ἐπί τὴν ἰξύν, σημαίνει δὲ τό σώφρονα λογισμόν, δι’ οὗ ἥτε ἀπολαυστικὴ τοῦ βίου χαυνότης συστέλλεται, καί ἡ μὴ πρέπουσα τῶν νεφρῶν συσφίγγεται πύρωσις. Τοῦτον τόν σώφρονα λογισμόν ἀφαιροῦσα ἡ ἡδονή, τό τοῦ νοός ἀνδρώδες ἐξίτηλον ἀπεργάζεται, ὥστε προδοῦναι καί τὴν τοῦ συνειδὸτος ἐλευθερίαν, ἥν αἰνίττεται ὁ δακτύλιος, καί ἀπολέσαι τό κατ’ εἰκόνα, ὁ δηλοῦται διά τῆς ἐν τῇ σφενδόνῃ γλυφῆς. Ἡ δὲ ἀμυντικὴ τῶν κυνῶν ῥάβδος, ὁ τῆς ἐλπίδος λόγος ἔἐστι, δι' οὗ τό κάμνον τῆς ψυχῆς ἐπερείδομεν, καί τό ὑλακτοῦν πάθος τῆς ἀπογνώσεως ἀμυνόμεθα. Ὅτι δὲ ἡ ῥάβδος τὴν ἀγαθήν ἐλπίδα δηλοῖ, μαρτυρεῖ ὁ τῆς ἀσκητικῆς Κλίμακος συγγραφεὺς οὕτως εἰπών. Ὁ πεσὼν συντρίβεται καί μετ’ ἐπαινουμένης ἀναιδείας προσεύχεται ῥάβδῳ ἐλπίδος ὑποστηριζόμενος, καί ταύτῃ διώκων τόν κύνα τῆς ἀπογνώσεως ἐξορίζει. Ὅταν οὖν καί ταύτης ἡμᾶς τῆς ράβδου ἡ ἁμαρτία στέρησῃ, εὐχειρώτους ἔχει πρός ὅ τι βούλεται. Ταῦτ’ οὖν μαθόντες, ἀγαπητοί, προσέχωμεν ἑαυτοῖς· ἐγράφη γὰρ ταῦτα εἰς νουθεσίαν ἡμῶν. Φύγωμεν τὴν δελεάζουσαν ἡδονήν, ἐκκλίνωμεν αὐτῆς τάς ἀρχάς, παρεισδύεται γὰρ ἀπό τῶν τῆς ψυχῆς θυρίδων ἀπροόπτως εἰσδύουσα, μὴ συλληθῶμεν τὴν ζώνην τὴν ἁγιαστικὴν σωφροσύνην, μηδὲ τό κατ’ εἰκόνα προσδώσωμεν, ὡς δακτύλιον,
Εἰ δὲ τίνι τούτων ζημιωθῆναι συνέβη, τὴν ράβδον τῆς ἐλπίδος μὴ ἀποσπάσῃ ἀφ' ἡμῶν ἡ ἀπόγνωσις. Οὕτω τὴν ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ γέννησιν καθαροῖ ὑποψόμεθα, καί μετὰ ἀγγέλων δοξάσομεν, καί μετὰ ποιμένων αἰνέσομεν, ὡς χρυσόν τὴν πίστιν προσάγοντες, ὡς δὲ λίβανον τάς πράξεις, ὡς δὲ σμύρναν τήν τοῦ σώματος νέκρωσιν καὶ τῆς μυστικῆς τραπέζης κατατρυφήσομεν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρὶῳ ἡμῶν, ᾧ σὺν Πατρί καί ἁγίῳ Πνεύματι προσκυνουμένῳ, νῦν καί ἀεί καί εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.