Κήρυγμα γιά Κυριακή 27.3.2016
Κυριακή (Β΄ Νηστειῶν) (Μάρκου β΄ 1-12)
Ἰδιαίτερη ἐντύπωση κάνει ὅτι ὁ Ἰησοῦς δέν ἀναφέρεται στήν πίστη τοῦ ἀρρώστου, πού τελικά γίνεται καλά, ἀλλά στήν πίστη «αὐτῶν», δηλαδή ἐκείνων πού τόν μεταφέρουν. Δέν ἀποκλείεται, σύμφωνα μέ μία ἄλλη ἄποψη, ἡ λέξη «αὐτῶν» νά περιλαμβάνει ὄχι μόνο τούς τέσσερεις ἄνδρες πού βάσταζαν τό κρεβάτι, ἀλλά καί τόν ἴδιο τόν παραλυτικό. Τό βέβαιο πάντως εἶναι ὅτι τό θαῦμα πού περιγράφει τό σημερινό εὐαγγέλιο εἶναι παροῦσα μία πίστη συλλογική, πού προϋποθέτει συνεργασία κοινό προγραμματισμό καί κοινή ἐνέργεια.
Κι ὅλα αὐτά συνυφαίνονται μέ ἀληθινό ἐνδιαφέρον γιά τόν ἄρρωστο, συνοδεύονται μέ τόλμη καί ἐφευρετικότητα. Ὅταν ἡ ἀδιαφορία τοῦ κόσμου τούς φράζει σάν τεῖχος τήν πόρτα τοῦ σπιτιοῦ, στό ὁποῖο βρίσκεται ὁ Ἰησοῦς αὐτοί καταφέρνουν νά ἀνοίξουν πέρασμα ἀπό τό πιό ἀπίθανο μέρος. Ἀναβαίνουν στήν στέγη, δημιουργοῦν ἕνα μεγάλο ἄνοιγμα στήν ὀροφή καί κατεβάζουν τόν παραλυτικό καταμεσής στό πλῆθος μπροστά στόν Διδάσκαλο. Μία τέτοια περιπέτεια εἶχε ἀπαιτήσει ἀπό ὅλη τήν ὁμάδα βεβαιότητα ὅτι ἄξιζε κάθε κόπο νά πλησιάσουν τόν Ἰησοῦ καί κυρίως συντονισμό προσπαθειῶν. Ἄν ἦταν ἕνας ἤ δύο μόνο θά ἦταν ἀδύνατο ἕνα τέτοιο τόλμημα καί κατόρθωμα.
Ὅταν μέ κίνητρο τήν ἀγάπη ἡ προσωπική πίστη τοῦ ἑνός συνταιριάζει μέ ἐκείνη τῶν ἄλλων, ἡ ἔντασή της πολλαπλασιάζεται. Οἱ μαθητές τοῦ Χριστοῦ ἀπ’ ἀρχῆς δέν ἔμειναν μονάδες, συγκεντρώθηκαν γύρω του καί ἀπετέλεσαν μία εἰδική κοινότητα. Στήν συνέχεια μέ τήν παρουσία τοῦ Παρακλήτου, συνέστησαν τήν Ἐκκλησία. Στήν μεγάλη αὐτή ὀργανική ἑνότητα ἡ πίστη, ἡ ἀγάπη καί ἡ προσευχή τοῦ κάθε πιστοῦ ἐνισχύονται ἀπό τήν παρουσία τῶν ἄλλων. Ἡ «ἀτομική» ἱκεσία καί πίστη ἑνώνονται μέ τήν προσευχή καί πίστη ὅλων τῶν ἁγίων ζώντων σ’ αὐτή τήν γῆ καί στήν αἰωνιότητα ὅλης τῆς Ἐκκλησίας καί ἔτσι ἀνυψώνονται σ’ ἕνα ἄλλο ἐπίπεδο, ἀποκτοῦν ἄλλες διαστάσεις, λάμψη καί δύναμη, γίνονται «ἐκκλησιαστικές».
Θαυμαστές ἐπεμβάσεις τοῦ Κυρίου σχετίζονται μέ τήν πίστη, ὄχι μόνο τοῦ ἐνδιαφερομένου ἀλλά καί τῶν γνωστῶν του, πού τόν ἀγαποῦν. Γι’ αὐτό στήν ὀρθόδοξη παράδοση ἐπίμονα ζητοῦμε προσευχές τῶν ἄλλων, τῶν προσφιλῶν μας τῆς στρατευομένης καί τῆς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας.
Γνωρίζουμε ὅτι, ἔχοντες μέ τό βάπτισμα ἐνσωματωθεῖ στό μυστικό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί διατηρώντας ζωντανή τήν σχέση αὐτή μέ τήν συμμετοχή μας στά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, δέν εἴμαστε ἀπομονωμένοι στόν ἀτομικό μας ἀγώνα καί στήν ἀτομική μας εὐθύνη. Ἀλλά ὅτι ἡ πίστη τῶν ἄλλων ἔχει εὐεργετικές συνέπειες, γιά μᾶς, ὅπως καί ἡ λιγοστή δική μας πίστη θετική σημασία γιά ἄλλους. Ἔτσι αἰσθανόμαστε εὐγνωμοσύνη γιά ἕνα σωρό ἀγνώστους καί γνωστούς ἀδελφούς μας πού μᾶς στηρίζουν μέ τήν ἀγάπη καί τήν ἱκεσία τους, πού ζοῦν κοντά μας, ἤ ἴσως σέ συνεχή λατρεία τοῦ Θεοῦ, σέ κάποια μονή, ἤ ἔρημο. Καί δέν μᾶς μολύνει ἡ ψευδαίσθηση ὅτι τό λίγο πού ἔχουμε εἶναι «ἀτομικό» «δικό μας», ἀλλά ξέρουμε ὅτι προέρχεται ἀπό τό Θεό καί τήν Ἐκκλησία τῶν πιστῶν. Ὑπάρχει μία συνεχής ἀλληλοαντίδοση μέσα στό μυστικό αὐτό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ὅπου συντελεῖται τό μυστήριο τῆς θείας Ἀγάπης.
Ἡ ἀνταπόκριση τοῦ Κυρίου στήν συλλογική πίστη τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν εἶναι ἄμεση, ἀλλά τά λόγια μέ τά ὁποῖα ἀρχίζει δημιουργοῦν ἔκπληξη. Ἀπευθυνόμενος στόν Παραλυτικό τοῦ λέγει: «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». Ἐκεῖνο πού θά περίμενε κανείς ν’ ἀκούσει ἀπό τό στόμα τοῦ Ἰησοῦ ἦταν ἕνας λόγος παρηγορητικός, θεραπευτικός καί ὄχι ἀναφορά στίς ἁμαρτίες. Ἀλλά ὁ Χριστός δέν στέκει στήν ἐπιφάνεια τῶν ζητημάτων. Ὁ λόγος του εἰσδύει στήν καρδιά τοῦ προβλήματος. Πηγαίνει σ’ ἕνα βαθύτερο ἐπίπεδο, κατ’ εὐθείαν στήν οὐσία. Στήν συγκεκριμένη περίπτωση τοῦ παραλυτικοῦ, ἡ συνάφεια ἀσθενείας καί ἁμαρτίας καί συνεπῶς ἡ σχέση συγχωρήσεως καί θεραπείας ἦταν φαίνεται ἄμεση. Ἡ νοσηρή πραγματικότητα δέν σχετίζεται μέ ἁπλές ἐξωτερικές αἰτίες, μέ «πράγματα» ἀλλά μ’ ἕνα ρῆγμα τῶν προσωπικῶν σχέσεων ἀνθρώπου καί Θεοῦ, δηλαδή μέ αὐτό πού ἀποτελεῖ τήν οὐσία τῆς ἁμαρτίας. Ἀπό ἐκεῖ συνεπῶς ἔπρεπε ν’ ἀρχίσει ἡ θεραπεία ἀπό τήν ἀπομάκρυνση τῆς νοσογόνου αἰτίας, μέ τήν συγχώρηση. Ἡ πρώτη λέξη «τέκνον» ἐπανορθώνει τήν διαταραγμένη σχέση τοῦ παραλυτικοῦ μέ τόν Θεάνθρωπο καί ἀποτελεῖ τόν πρόλογο τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν καί τῆς ὁριστικῆς θεραπείας.
Τό χριστιανικό μήνυμα δέν ἔπαψε νά τονίζει ὅτι βασικά ὁ πόνος σχετίζεται μέ τήν ἀπομάκρυνση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Θεό. Γι’ αὐτό καί ἀργότερα στήν διαδρομή τῶν αἰώνων οἱ ἐμπνευσμένοι χριστιανοί θά ἐνδιαφερθοῦν γιά ὅλο τό φάσμα τοῦ πόνου γιά τήν ἀρρώστια καί τήν ἁμαρτία πού μαστίζουν τίς ἀνθρώπινες κοινωνίες καί θά ἀναδειχθοῦν πρωταγωνιστές στόν ἀγώνα γιά τήν ὑπέρβασή τους.
Ἡ στενή σχέση παραλυσίας καί ἁμαρτίας πού ἀποκαλύπτουν τά λόγια τοῦ Χριστοῦ στήν περίπτωση τοῦ συγκεκριμένου ἀνθρώπου, δείχνει σέ μικρογραφία τό βαθύτερο δράμα πού παίζεται καί στήν ἄρρωστη ζωή κάθε κοινωνικοῦ συνόλου. Ἡ ποικιλόμορφη παράλυση ἑνός μικροῦ ἤ μεγάλου κοινωνικοῦ σώματος δέν εἶναι ἕνα ἁπλό ἐξωτερικό φαινόμενο, ἀλλά συνδέεται ὀργανικά μέ τήν πολύτροπη ἁμαρτία : μέ τήν μανία γιά δύναμη, μέ τήν πλεονεξία, τό ἑωσφορικό ἐγωϊσμό, μέ τήν ἄδικη ἐκμετάλλευση καί τήν περιφρόνηση τῆς ἀξίας τοῦ ἀνθρώπου. Σ’ αὐτό τό βάθος τῶν πραγμάτων στρέφει τήν θεϊκή φωνή του ὁ Χριστός. Δέν πρόκειται ἐδῶ γιά ρομαντικές ἀντιλήψεις καί ἐπικλήσεις, ἀλλά γιά τόν ὑγιέστερο ρεαλισμό. Ὁ Χριστός ἀποκάλυψε τήν ἀδυσώπητη πραγματικότητα τῆς ἁμαρτίας, πού βρίσκεται κάτω ἀπό κάθε ἄλλη ὀδυνηρή πραγματικότητα. Καί αὐτή θέλησε νά συνειδητοποιήσουν οἱ ἄνθρωποι. Αὐτή συγχώρησε καί γιά τήν ὁριστική ὑπέρβασή της καί ἔδωσε τήν δύναμη, τήν χάρη του, τό αἷμα του, τό πνεῦμα του.
Οἱ θαυμαστές θεραπεῖες πού πραγματοποίησε ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ καί Υἱός τοῦ ἀνθρώπου δέν ὑπῆρξαν ἁπλή ἀνταπόκριση στήν συγκεκριμένη ἀνάγκη, πού βρέθηκε ἐμπρός του. Ἡ πράξη τοῦ Ἰησοῦ ἔχει μεγαλύτερο βάθος καί παγκόσμιο εὕρος. Οἱ θεραπεῖες αὐτές ἀποτελοῦν «σημεῖα» καί προμηνύματα τῆς γενικότερης ὑπερβάσεως τῆς ἀνθρωπίνης ὀδύνης, καί ἀντιφεγγίζουν τήν τελική καί παγκόσμια νίκη τοῦ Χριστοῦ πάνω στήν ἁμαρτία καί στήν κάθε λογῆς ἀρρώστια. Γι’ αὐτό συχνά στά Εὐαγγέλια τῶν Κυριακῶν ἐπανέρχονται διάφορα θαύματα θεραπειῶν. Σάν «σύμβολα» τῆς βασιλείας τῆς ἀγάπης πού ἄρχισε ἤδη νά χαράζει μέσα στήν Ἱστορία μέ τήν ἐπί γῆς ἔλευσή Του γιά νά ὁλοκληρωθεῖ στήν δευτέρα ἐν δόξῃ Παροσίᾳ Του θριαμβευτικά καί εὐφρόσυνα.
