Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος
Οἰκουμενικός ἄνθρωπος καί διδάσκαλος
τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιηλ
Ἡ μνήμη τῶν ἁγίων Πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου (29 Ἰουνίου) μᾶς ἐπιβάλλει νά στρέψουμε τήν προσοχή μας γιά νά μελετήσουμε τήν προσωπικότητα, τήν διακονία γιά τήν διάδοση τοῦ εὐαγγελίου, τήν διδασκαλία τοῦ ἀποστόλου πού ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός τόν ἀπεκάλεσε «σκεῦος ἐκλογῆς» (Πράξεων θ΄ 15) καί τόν ἀπέστειλε στά εἰδωλολατρικά ἔθνη νά κηρύξει τήν σώζουσα ἀλήθεια, τήν πίστη στόν ἀληθινό Θεό καί τήν πνευματική ἀποκατάσταση τοῦ ἀνθρώπου.
Ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες διδαχθήκαμε τό εὐαγγέλιο ἀπό τόν ἀπόστολο Παῦλο πού ἵδρυσε τίς πρῶτες κοινότητες τῶν χριστιανῶν στούς Φιλίππους, στήν Θεσσαλονίκη, στήν Βέροια, στήν Ἀθήνα, στήν Κόρινθο καί ἔγραψε ἐπιστολές πρός Φιλιππησίους, Θεσσαλονικεῖς καί Κορινθίους.
Ἀλλά δέν εἶναι μόνο ἱδρυτής τῶν πρώτων χριστιανικῶν κοινοτήτων τῆς Ἑλλάδας ἀλλά καί ὁ πνευματικός πατέρας τῆς Εὐρώπης πού ἀνακαίνισε μέ τήν πενευματικότητα τῆς εὐαγγελικῆς ἀληθείας καί ζωῆς τούς λαούς τῆς Εὐρώπης, ὥστε νά θεωρεῖται ὁ θεμελιωτής τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Πολιτισμοῦ.
Γιά νά σχηματίσουμε τό πορτραῖτο τοῦ μεγάλου ἀποστόλου καί διδασκάλου θά χρησιμοποιήσουμε τά στοιχεῖα τῆς αὐτοσυνειδησίας πού ὁ ἴδιος ὁ ἀπόστολος ἀποδέχεται καί ἀναγνωρίζει.
1. ζηλωτής Ἰουδαῖος
Ὁμιλώντας στό Μέγα Συνέδριο, πού ἦταν ἡ Βουλή τῶν Ἰουδαίων ὑπερασπίζεται τήν ἰουδαϊκή καταγωγή του καί ὄχι μόνο, ἀλλά καυχᾶται ἐπειδή ἦταν θερμός καί ἀκραιφνής Φαρισαῖος:
«γνοὺς δὲ ὁ Παῦλος ὅτι τὸ ἓν μέρος ἐστὶ Σαδδουκαίων, τὸ δὲ ἕτερον Φαρισαίων, ἔκραξεν ἐν τῷ συνεδρίῳ· Ἄνδρες ἀδελφοί, ἐγὼ Φαρισαῖός εἰμι, υἱὸς Φαρισαίου· περὶ ἐλπίδος καὶ ἀναστάσεως νεκρῶν ἐγὼ κρίνομαι» (Πράξεων κγ΄ 6)
Καυχᾶται ἐπειδή πίστευε στόν Ἰησοῦ Χριστό θεωρώντας, ὅτι ἡ πίστη εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά νά συγκαταλεχθεῖ κάποιος στόν λαό τοῦ Θεοῦ καί ὄχι ἡ καταγωγή του.
«Ἡμεῖς γάρ ἐσμεν ἡ περιτομή, οἱ Πνεύματι Θεοῦ λατρεύοντες καὶ καυχώμενοι ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ καὶ οὐκ ἐν σαρκὶ πεποιθότες» (Πρός Φιλιππησίους γ΄ 3)
Ὑπερασπίζεται στούς Κορινθίους μέ παρρησία τήν καταγωγή του καί τήν πνευματική ταυτότητά του :
«Ἑβραῖοί εἰσι; κἀγώ· Ἰσραηλῖταί εἰσι; κἀγώ· σπέρμα Ἀβραάμ εἰσι; κἀγώ» (Πρός Κορινθίους Β΄ ια΄ 22)
* * * * *
2. Ἐγκρατής τῆς Ἑλληνικῆς Παιδείας
Δημηγορών πρός τούς Ἀθηναίους στόν Ἄρειο Πάγο χρησιμοποιεῖ τήν ἄποψη τοῦ τραγικοῦ ποιητοῦ Εὐριπίδη ὅτι οἱ πρό Χριστοῦ ἄνθρωποι προσπαθοῦν νά βροῦν τόν Θεό ψηλαφώντας μέσα στό σκοτάδι, δείχνοντας τήν ἀνεπάρκεια τοῦ εἰδωλολατρικοῦ κόσμου γιά νά ἐπικοινωνήσει μέ τούς Στωϊκούς καί Ἐπικουρείους (Πράξεων ιζ΄ 16-31). Σ’ αὐτή τήν ἀτελέσφορη ἀναζήτηση τοῦ ἀνθρώπου ὁ Θεός ἀποκαλύπτεται στό πρόσωπο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἔγραψε στά Ἑλληνικά τῆς ἐπιστολές του σέ γλῶσσα μέ σχήματα καί τύπους τῆς ἀττικῆς διαλέκτου.
3. Ρωμαῖος πολίτης
Ἡ Ρωμαϊκή Αὐτοκρατορία ἀναγνώριζε μεταξύ τῶν ὑπηκόων της Ρωμαίους πολίτες πρός τούς ὁποίους παρεῖχε ἰδιαίτερα προνόμια ἔναντι τῶν λοιπῶν. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος διέθετε αὐτή τήν ἰδιότητα καί αὐτό τοῦ ἐπέτρεπε νά κινεῖται ἐλεύθερα στήν ἐπικράτεια τῆς αὐτοκρατορίας καί τήν ἐπικαλέσθηκε γιά νά προστατευθεῖ ἀπό τούς διῶκτες του Ἰουδαίους (Πράξεων κε΄ 11-12). Ἐνῶ οἱ Ἰουδαῖοι ἀπηγορεύετο νά κατοικοῦν στήν Ρώμη ἐκεῖνος ἐπισκέφθηκε καί περέμεινε στήν Ρώμη.
Τήν σύνθεση τῶν τριῶν αὐτῶν πολιτισμῶν χριστιανικῆς πνευματικότητας, τῆς ἑλληνικῆς φιλοσοφίας καί τῆς ρωμαϊκῆς δικαιοσύνης προβάλλει στίς ἐπιστολές του. Αὐτές ἀποτελοῦν τό βάθρο τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ.
28.6.2014
